مسأله ۲۸۶۲- بيمه قرار و عقدي است بين بيمه كننده و مؤسسه يا شركت يا شخص كه بيمه را مي پذيرد، و اين عقد مثل سايرعقدها محتاج به ايجاب و قبول است و شرايطي كه در موجب و قابل و عقد در ساير عقود، معتبر است دراين عقد نيز معتبر است و مي توان اين عقد را با هر لغتي و زباني اجرا كرد.
*****
جوادی آملی مسئله ۲۴۱۲- بیمه قراردادى است بىن بیمه شونده و مؤسسه یا شرکت بیمه گر که این قرارداد مانند سایر عقدها ایجاب و قبول دارد. همان شراىطى که در دیگر عقدها برای موجب و قابل و عقد معتبر است در اىن عقد نیز معتبر است و مىتوان این عقد را با هر زبانى اجرا کرد. در بیمه عقد قولی لازم نیست؛ بلکه عقد فعلی (معاطات) کافی است.
مسأله ۲۸۶۳- در بيمه علاوه بر شرايطي كه در ساير عقود است از قبيل بلوغ و عقل و اختيار و غيرآنها، چند شرط معتبر است:
۱- تعيين مورد بيمه كه فلان شخص است يا فلان مغازه است يا فلان كشتي يا اتومبيل يا هواپيما است.
۲- تعيين دو طرف عقد كه اشخاص هستند، يا مؤسسات، يا شركتها يا دولت.
۳- تعيين مبلغي كه بايد بپردازند.
۴- تعيين اقساطي كه بايد آن را بپردازند، و تعيين زمان اقساط.
۵- تعيين زمان بيمه كه ازاول فلان ماه يا سال تا چند ماه يا چند سال.
۶- تعيين خطرهايي كه موجب خسارت مي شود، مثل حريق يا غرق يا سرقت يا وفات يا مرض و مي توان كليه آفاتي را كه موجب خسارت مي شود، قرار دهند.
*****
جوادی آملی مسئله ۲۴۱۳- در بیمه ، افزون بر بلوغ و عقل و اختىار چند شرط دیگر هم معتبر است مانند:
۱- تعیین مورد بیمه مانند شخص، محل کسب، اتومبیل، کشتى، هواپیما و... .
۲- تعیین دو طرف عقد که اشخاص حقیقی هستند، یا حقوقی مانند: مؤسسه ـ شرکت ـ دولت و...
۳- تعیین مبلغى که باىد پرداخت شود.
۴- تعیین اقساطى که باىد پرداخت شود. و تعیین زمان پرداختن اقساط.
۵- تعیین زمان بیمه که از آغاز فلان ماه ىا سال تا چند ماه ىا چند سال.
۶- تعىىن خطرهاىى که سبب خسارت مىشود، مثل حریق، غرق شدن، سرقت، بیماری، وفات و هر نوع آسیبی که موجب خسارت مىشود مىتواند مورد قرارداد باشد.
جوادی آملی مسئله ۲۴۱۴- بیمه ، قرارداد مستقل است؛ هرچند مىتوان آن را به عنوان بعض عقود دىگر از قبیل صلح، یا در ضمن عقود دیگر اجرا کرد. مثلاً بیمه شونده مبلغى را ماهانه یا سالانه ىا یکجا به بیمه گر هبه مىکند و در ضمن عقد هبه، با بیمه گر شرط مىکند که در فرض پىشآمد هر نوع خسارتى که در بیمه نامه ذکر شده، بیمه گر آن را جبران کند و بر بیمه گر نیز واجب است به اىن شرط وفا کند و خسارت بیمه کننده را بپردازد، بنابراین، عقد بیمه به تمام اقسام آن میتواند ىک نوع هبه معوضه بوده و صحیح باشد
مسأله ۲۸۶۴- لازم نيست در قرار بيمه ميزان خسارت تعيين شود پس اگر قرار بگذارند كه هر مقدارخسارت وارد شد، جبران كنند صحيح است.
مسأله ۲۸۶۵- صورت عقد بيمه چند نحو است، يكي آن كه بيمه كننده بگويد: به عهده من فلان مقدار كه در فلان زمان، ماهي فلان مقدار بدهم، در مقابل آن كه خسارتي كه به مغازه من مثلاً از ناحيه حريق يا دزدي وارد شد، جبران نمايي و طرف قبول كند، يا طرف بگويد بر عهده من خسارتي كه به مؤسسه شما وارد مي شود از ناحيه حريق يا دزدي مثلاً در مقابل آن كه فلان مقدار بدهي و بايد تمام قيودي كه در مسأله سابق ذكر شد، معلوم شود و قرار داد شود.
*****
جوادی آملی مسئله ۲۴۱۶- قرارداد بیمه به چند صورت انجام یافتنی است: ۱- بیمه شونده بگوید: برعهدهٔ من است که مبلغى را ماهانه یا سالانه ىا ىکجا به فلان شرکت بپردازم و در برابر آن، شرکت نامبرده خسارتى که از ناحیهٔ مثلاً حرىق یا سرقت به مغازهٔ من وارد شده، جبران نماید و بیمه گر نیز آن را بپذیرد، ۲- بیمه گر بگوىد بر عهدهٔ من است که خسارت وارد شده از ناحیهٔ مثلاً حریق ىا سرقت به مؤسسه شما را در برابر فلان مبلغ بدهى که به شما دارم بپردازم. بیمه شونده نیز آن را قبول کند. البته باىد تمام قیودى که سبب خسارت مىشود مشخص شود و قرارداد بر اساس آن، انجام گیرد.
مسأله ۲۸۶۶- ظاهراً تمام اقسام بيمه صحيح باشد، با به كاربردن شرايطي كه ذكر شد، چه بيمه عمر باشد، يا بيمه كالاهاي تجاري، يا عمارات يا كشتيها و هواپيماها و يا بيمه كارمندان دولت يا مؤسسات ، يا بيمه اهل يك قريه يا شهر، و بيمه، عقد مستقلي است و مي توان به عنوان بعض عقود ديگر از قبيل صلح، آن را اجرا كرد.
*****
جوادی آملی مسئله ۲۴۱۷- ظاهراً تمام اقسام بیمه مانند: بیمه ٔ عمر، بیمه ٔ کالاهای تجاری، بناها، کشتیها، هواپیماها، بیمه کارمندان دولت، مؤسسات، بیمه ٔ روستائیان و شهروندان با داشتن شراىط ذکر شده صحىح است.